Σάββατο 29 Αυγούστου 2009

ΤΟ ΓΙΑΝΝΗ-ΤΖΑΜΙ ΣΤΟΝ ΚΑΜΠΟ (ΠΑΝΩ ΛΟΥΚΑΒΙΤΣΑ) ΠΗΝΕΙΑΣ


Παλιά φωτογραφία του Γιαννή - Τζαμί. Η μοιραία τσιμεντένια προσθήκη είναι ακόμα στα μπετά
.
«Ο Αγάς του χωρίου Λουκάβιτσα (του οποίου το όνομα δεν διεσώθη) ήτο πλουσιώτατος, με πολλά εισοδήματα και κάτοχος ιδία πολλών τιμαλφών, τα οποία είχεν τοποθετήσει εντός δερματίνου δισακκίου, φυλάττων ταύτα εις το δωμάτιόν του. Εις εκ του υπηρετικού του προσωπικού, Γιάννης ονόματι, αντιληφθείς τους εντός του δισακκίου θησαυρούς του Αγά, εζήτει κατάλληλον ευκαιρίαν να τους κλέψη, και είχε προς τούτο καταστρώσει σχέδιον.
Ο Γιάννης, ότε του εδόθη η κατάλληλος ευκαιρία, έλαβε χωρίς να γίνη αντιληπτός το δισάκκιον με τους θησαυρούς και αναβάς εφ’ ενός των καλλιτέρων ίππων – διετήρει ο Αγάς ωραίους και ταχύποδας ίππους – ετράπη εις φυγήν. Είχεν απομακρυνθή, ότε εις εκ του προσωπικού του Αγά, αντιληφθείς την φυγήν, ειδοποίησε τούτον περί της διαπραχθείσης υπό του Γιάννη κλοπής.
Ο Αγάς ευθύς αμέσως ετράπη εις καταδίωξιν του Γιάννη, όστις είχε φθάσει εις την πηγήν, η οποία ευρίσκεται μεσημβρινώς της θέσεως Γιαννή–Τζαμί.
Ο Γιάννης, όταν επροχώρει δρομέως, ηκούσθη λέγων: «αν πιάσης τον Γιάννη, χαρά στον Γιάννη», ήτοι θα εφονεύετο από τον Αγάν, «αν δεν τον πιάσης τον Γιάννη, χαρά στον Γιάννη», ήτοι ο Γιάννης γίνεται ευτυχής με τους θησαυρούς του Αγά.
Όταν ο Γιάννης είχεν φθάση εις την πηγήν, εστράφη και αντελήφθη τον Αγάν να τον καταδιώκη.
Επί του αποτελέσματος του διωγμού υπάρχουν δύο εκδοχαί. Η μία, ότι ο Γιάννης απεμακρύνθη χωρίς να συλληφθή, αποκομίζων τους θησαυρούς, η ετέρα ότι συνελήφθη υπό του Αγά και εξετελέσθη επί τόπου.
Η δευτέρα εκδοχή δεν φαίνεται ανταποκρινομένη εις την πραγματικότητα, καθ’ όσον υπό των παλαιοτέρων εβεβαιούτο ότι ο Γιάννης απεμακρύνθη μη συλληφθείς υπό του Αγά και ότι , μετά την αναχώρησιν των Τούρκων εξ Ηλείας, ο Γιάννης έζη πλουσιώτατος, και μετά την αποκατάστασιν κατέλαβε πολλάς εκτάσεις γαιών, εκ των οποίων απελάμβανε πλείστα όσα.
.

Άποψη της εκκλησίας από τα ανατολικά, όπου φαίνονται τα υπόστεγα που χρησίμευαν στο πανηγύρι
.
Ο Αγάς εις ανάμνησιν της κλοπής και της τόλμης του Γιάννη, ήγειρεν εν Τζαμί με μεγάλον μιναρέν και ακριβώς εκεί όπου ευρίσκεται σήμερον η εκκλησία του Αγίου Ιωάννου, εις την οποίαν τακτικώτατα ο Ιμάμης εκάλει τους Τούρκους της περιφερείας, εξορκίζων αυτούς, όπως, εν ονόματι του Αλλάχ, καταβάλουν προσπαθείας προς ανακάλυψιν του Γιάννη και φανατίζων τούτους εναντίον των Χριστιανών. Και έκτοτε η τοποθεσία εκείνη ονομάζεται Γιαννή – Τζαμί, όπου τελείται κατ’ έτος μεγάλη εμποροπανήγυρις κατά την 29ην Αυγούστου και συρρέουν πλείστοι πανηγυρισταί.»
.
(Από το βιβλίο «Η Ηλεία επί Τουρκοκρατίας» του Γεωργίου Αριστείδου Χρυσανθακοπούλου, εν Αθήναις 1950)
.

Από το τελευταίο μου προσκύνημα, τον Αύγουστο του 2006
.
Ο εν λόγω ναός του Αγίου Ιωάννη, μια απλή πέτρινη βασιλική μικρών διαστάσεων, σωζόταν μέχρι πέρυσι το καλοκαίρι, οπότε έπαθε μεγάλες ζημιές από το σεισμό της 8ης Ιουνίου. Συγκεκριμένα κατέπεσε τμήμα του αετώματος της προσόψεως, και τούτο εξ αιτίας της τσιμεντένιας προσθήκης που είχε χτιστεί, στερώντας του την απέριττη όψη που του είχαν δώσει οι παλαιοί χτιστάδες.
.

Αυτή η τσιμεντένια προσθήκη ήταν η αιτία να μην αντέξει η πέτρινη εκκλησία τις δονήσεις του σεισμού της 8ης Ιουνίου 2008. Πολλές άλλες εκκλησίες στην Ηλεία έχουν παρόμοιες προσθήκες
.
Η Ιερά μας Μητρόπολις Ηλείας και Ωλένης, πιστή στην παράδοσή της να αγνοεί την ιστορικότητα και την καλλιτεχνική αξία των εκκλησιαστικών μνημείων της περιφερείας της, αποφάσισε την κατεδάφιση του σεισμόπληκτου ναού και την ανέγερση νέου, τσιμεντένιου. Όλοι γνωρίζουμε δε την καλαισθησία και καλλιτεχνική αρτιότητα που χαρακτηρίζει τους νέους ναούς. Βοήθειά μας!
.

Δεν υπάρχουν σχόλια: