ΤΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΤΗΣ ΣΟΥΔΙΩΤΙΣΣΑΣ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΪ ΓΙΑΝΝΗ

Εκδρομή στη Σουδιώτισσα

Σπάνια φωτογραφία που δείχνει πώς ήταν αρχικά η Σουδιώτισσα πριν την ανέγερση της πολυώροφης οικοδομής επί Μητροπολίτου Αθανασίου. Η κλίμακα, ο ναός και το καμπαναριό διατηρούνται ως σήμερα, αλλά καλύπτονται από τον όγκο (και την ασχήμια) των μεταγενέστερων οικοδομών. Το υπερκείμενο δάσος δεν υπάρχει και ο ψαμμιτικός βράχος είναι σχεδός γυμνός.

Το προσκύνημα είναι σημέρα γνωστό ως «Εισοδιώτισσα», όνομα το οποίο αποτελεί εξαρχαϊσμό του αυθεντικού «Σουδιώτισσα» από τη σούδα, την εσοχή εντός της οποίας βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας. Το προσκύνημα εορτάζει την ημέρα του Γενεθλίου της Θεοτόκου (8 Σεπτεμβρίου) και όχι την ημέρα των Εισοδίων (21 Νοεμβρίου), που θα δικαιολογούσε το νεολογισμό. Στην περιοχή, σύμφωνα με τη μαρτυρία του Γυμνασιάρχη Γεωργίου Παπανδρέου στο βιβλίο του «Η Ηλεία δια μέσου των αιώνων» μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα βρίσκονταν διάσπαρτα σπαράγματα αρχαίων κτηρίων, τα οποία συν τω χρόνω εξαφανίστηκαν.

Εάν υποτεθεί ότι η θέση των αρχαίων Λετρίνων ήταν στο λόφο όπου σήμερα βρίσκονται τα Γρανιτσαίικα (μένει να αποδειχθεί κάποτε ανασκαφικά), η εσοχή της Σουδιώτισσας θα μπορούσε κάλλιστα να ταυτίζεται με τον τάφο του Πέλοπος, ο οποίος σύμφωνα με τον Όμηρο ευρισκόταν σε περίοπτη θέση έξω από την πόλη των Λετρίνων. Κατά τη δεκαετή πολιορκία της Τροίας, η μάντις Κασσάνδρα είχε προφητεύσει ότι η πόλη θα έπεφτε εάν μεταφερόταν η τέφρα του γιού του Ταντάλου από τους Λετρίνους. Πράγματι μετά τη μεταφορά της, η Τροία έπεσε στα χέρια των Δαναών.

Την εποχή του περιηγητή Παυσανία (2^ος αιώνας μ.Χ.) η πόλη των Λετρίνων είχε περιπέσει σε παρακμή, είναι λοιπόν πιθανόν ότι ο τάφος του Πέλοπος δεν σωζόταν και για το λόγο αυτό δεν αναφέρεται στα «Ηλιακά». Η σημερινή όψη του προσκυνήματος της Σουδιώτισσας δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας στον επίδοξο ερευνητή. Τα λείψανα και ο τάφος του διαδόχου του Οινομάου μάλλον έχουν χαθεί για πάντα, όπως άλλωστε και η εικόνα της Σουδιώτισσας, η οποία εκλάπη τη δεκαετία του 1960 και αναφέρεται ότι τελευταία φορά εθεάθη σε γκαλλερί του  Λονδίνου.