Δευτέρα 10 Μαρτίου 2008

ΤΟ ΑΠΛΩΜΑ ΤΟΥ ΑΣΤΕΡΙΟΥ


Ο Θέμης Καββαθάς με το αστέρι του πριν καμμιά εικοσαριά χρόνια

Μπορεί τα τελευταία χρόνια να ακούγεται και στο χωριό η λέξη "Κούλουμα" για την Καθαρά Δευτέρα, αλλά δεν ήταν έτσι πάντοτε. Η λέξη ανήκει στην αθηναϊκή λαογραφία και πιθανότατα προέρχεται από το αρβανίτικο "κόλουμ" (colum), που σημαίνει "καθαρός". Πρόκειται δηλαδή για την αρβανίτικη εκδοχή της Καθαράς Δευτέρας, πράγμα που προκύπτει αβίαστα, αν θυμηθούμε την αρβανίτικη παρουσία στην Αθήνα και την Αττική. Καθώς όλοι θέλουν να οικειοποιηθούν κάθε τι πρωτευουσιάνικο, γενικεύθηκε ανά τη χώρα και η χρήση της λέξεως Κούλουμα για τον εορτασμό της πρώτης ημέρας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Το χαρακτηριστικότερο έθιμο αυτής της ημέρας είναι το πέταγμα του χαρταετού, ή όπως λέμε στα μέρη μας, "το άπλωμα του αστεριού". Επειδή εδώ στο Ιόνιο οι άνεμοι σπανίζουν και είναι ασθενείς, το αστέρι πρέπει να είναι μεγάλο και ελαφρύ. Για αυτό χρειάζονται καλάμια από το ποτάμι για το σκελετό, που είναι γερά και ευλύγιστα. Εδώ οι μάνες δεν είναι τρεις, αλλά τέσσερεις και το αστέρι είναι οκτάγωνο. Στα σχέδια και στα χρώματα δεν υπάρχει κανόνας. Ο καθένας το φτιάχνει κατά το γούστο του. Η μεγάλη μαστοριά είναι στο ζύγι. Για την ουρά επίσης συνηθίζονται κουρέλια, εκτός από χαρτιά, για να δίνουν ισορροπία.
Καλό άπλωμα και καλή Σαρακοστή!

2 σχόλια:

andreas athanasopoulos είπε...

ΟΝΤΩΣ ΕΤΣΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΑΝ ΔΕΝ ΒΡΙΣΚΑΜΕ ΚΟΥΡΕΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΥΡΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΦΙΜΕΡΙΔΕΣ ΕΚΑΝΑΝ ΤΗΝ ΔΟΥΛΕΙΑ!!!

Βυτιναιος είπε...

Με μεγάλη χαρά έμαθα ότι ήταν πολλά τα αστέρια φέτος στο χωριό. Η νεολαία άφησε την καφετέρια και βγήκε στην εξοχή. Δυστυχώς εγώ έμεινα στην Αθήνα, αλλά και στου Φιλοπάππου καλά ήταν.
Καλή Σαρακοστή!