Κυριακή 10 Αυγούστου 2008

ΤΖΙΒΙΕΡΕΣ, ΜΑΚΙΝΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΛΕΞΕΙΣ


Οι σταφίδες του Χαράλαμπου Αποστολάκου λιάζονται απλωμένες στις τζιβιέρες. Πατέρας και παιδιά καμαρώνουν την καλή σοδειά
.
Για αιώνες υπήρξε η πηγή πλούτου της Πελοποννήσου, ο «μαύρος χρυσός» της. Η μαυρομάτα κορινθιακή σταφίδα. Για την καλλιέργειά της διατέθηκαν τα τσιφλίκια των Τούρκων και κατέβηκαν οι Γορτύνιοι και οι Καλαβρυτινοί στα πεδινά. Δάση αποψιλώθηκαν, νέα χωριά δημιουργήθηκαν και πόλεις μεγάλωσαν. Μεταξύ αυτών και το χωριό μας. Γρήγορα η καλλιέργειά της έγινε ο νέος τρόπος ζωής. Μιας ζωής με πολύ μόχθο, χαρές και λύπες.
Με το κέντρωμα και το χαράκι, το ξεφύλλισμα και τον τρύγο.
Τις φαλτσέτες και το κλαδευτήρι τ’ Αγιο-Τρυφώνου.
Τα αλώνια, τις τζιβιέρες, τις μάκινες και τις πλάστιγγες.
Τα τρυγοκόφινα και τα τουμπάνια, το θειαφιστήρι και το γράβαλο.
Τις οκάδες, τις ενετικές λίτρες και τη μετατροπή από τη μία στην άλλη: οι οκάδες επί 8 διά 3.
Τη δυναμική αστική τάξη του Πύργου και τα αρχοντικά των πλούσιων εμπόρων.
Τα κτήματα του Μεταξά, του Χατζηγιάννη, του Καρανικολού, του Φάμελου, του Μερκούρη, του Νταμίρη, του Τραμπαδώρου, του Χρηστιά.
Τις αυγουστιάτικες μπόρες και το σκέπασμα των αλωνιών όταν ακουγόταν το συνθηματικό «έρχονται οι έμποροι!», τα μπουμπουνητά δηλαδή.
Τη λόβα, τη φυλλοξήρα και τον περονόσπορο.
Τα χρέη, τα δάνεια, τους τοκογλύφους και τις περιουσίες που άλλαζαν χέρια σε μια νύχτα.
Το «σταφιδικόν έτος», το «σταφιδικόν ζήτημα», τη «Σταφιδική Τράπεζα».
Τα εργοστάσια συσκευασίας του Σορβατζιώτη, του Πετρόπουλου και του Κατελούζου.
Το «Ινστιτούτον Σταφίδος» του Πύργου και το λιμάνι του Κατακόλου, από όπου γινόταν κατ’ ευθείαν η εξαγωγή του προϊόντος.
Το νόμο «Περί υποχρεωτικής παρασκευής και καταναλώσεως σταφιδοψώμου» και τη χριστουγεννιάτικη πουτίγγα των Άγγλων.
Τον ανταγωνισμό και τη συκοφαντική δυσφήμιση των Αυστραλών, που παρουσίαζαν στον κινηματογράφο τα αλώνια των Ελλήνων καλλιεργητών στρωμένα με φρέσκια σβουνιά και τη σταφίδα απλωμένη κατ’ ευθείαν πάνω σ’ αυτήν.
Το «Εργοστάσιον Οίνων και Οινοπνευμάτων εν Πύργω».
Τον «Αυτόνομο Σταφιδικό Οργανισμό» και την αποτυχημένη κρατική πολιτική.
Τις διαδηλώσεις των αγροτών και τους «αναρχικούς» του Αϊ-Γιάννη.
Την παρακμή, τη φτώχεια και τη μετανάστευση.
Την επιδότηση της ΕΟΚ, το ξερρίζωμα και την αλλαγή καλλιέργειας.
Τώρα η σταφιδοκαλλιέργεια έχει περιορισθεί σχεδόν μόνο σε περιοχές χωρίς άρδευση. Στους κάμπους έχει ουσιαστικά πεθάνει και όλα αυτά είναι παρελθόν, ανάμνηση που ξεθωριάζει. Για εμάς τους νεώτερους είναι άγνωστες λέξεις, ένας κόσμος που έχει αλλάξει. Εμείς τα εργοστάσια και τις αποθήκες του Κατακόλου τα ξέρουμε ως καφετέριες και ταβέρνες. Ας είναι καλά ο Αλφειός που ποτίζει τις νέες καλλιέργειες. Ας είναι καλά και ο τουρισμός και η «ανάπτυξη» που ευαγγελίζονται οι πολιτικοί και οικονομικοί σωτήρες μετά τις πυρκαγιές.

Δεν υπάρχουν σχόλια: