ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΥΠΑΠΑΝΤΗ, ΕΝΑ ΕΓΚΩΜΙΟ ΣΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑ

Άποψη της Καλαμάτας και της Υπαπαντής από το Κάστρο
.
Πολλές φορές αισθάνομαι ότι ζηλεύω τη Μεσσηνία. Τη ζηλεύω πρώτα από όλα επειδή έχει ένα υπέροχο φυσικό τοπίο, με καταπληκτικές παραλίες και βουνά σπαρμένα με ελιές και κυπαρίσσια. Έχει μοναδικά νησιά, αληθινά θησαυροφυλάκια άγριας φύσης, όπως η Πρώτη, η Σφακτηρία, η Σαπιέντζα. Έχει τη μοναδική Βοϊδοκοιλιά και το καταπληκτικό Πολυλίμνιο. Μπορεί να είναι πιο βραχώδης και ξερική στο μάτι από την Ηλεία μας και να μην έχει τα υπέροχα πεύκα που έχουμε (ή μάλλον είχαμε) εμείς, αλλά δεν είχε την κακή τύχη να υφίσταται κάθε χρόνο τη λαίλαπα των πυρκαγιών και την αδιαφορία των κατοίκων της για το περιβάλλον.
.

Στο λιμάνι της Καλαμάτας
.
Τη ζηλεύω επειδή έχει μνημεία μεγάλης αξίας όλων των ιστορικών περιόδων. Από τους προϊστορικούς τάφους και το ανάκτορο του Νέστορος μέχρι τη Μεσσήνη και την Ιθώμη, από την Αγιά-Σωτήρα των Χριστιάνων και τα αμέτρητα βυζαντινά μοναστήρια και εκκλησίες μέχρι τα κάστρα της Αρκαδιάς, του Ναυαρίνου, της Κορώνης και της Μεθώνης. Έχει γραφικότατες κωμοπόλεις σαν την Κυπαρισσία, την Πύλο με το κάστρο της, τη Μεθώνη με τους ιβίσκους στα πεζοδρόμια, την Καρδαμύλη, που σε εισάγει στη μοναδική Έξω Μάνη. Ακόμα και ο κιτς Πύργος του Άιφελ στα Φιλιατρά, ή ο ανεκδιήγητος Πύργος της Βασιλοπούλας με το άλογο, έστω και ως δείγματα νεοελληνικής φαιδρότητας, διαφημίζουν τον τόπο.
.

Το ταβερνάκι του Γκούνη στην παραλία της πόλης
.
Η Μεσσηνία δεν έχει τη σεισμικότητα της Ηλείας και δεν έχει υποστεί τις ίδιες καταστροφές Αυτό, σε συνδυασμό με το ότι οι Μεσσήνιοι δεν είναι τόσο μεγάλοι λάτρεις του τσιμέντου και της προχειρότητας και φροντίζουν λίγο περισσότερο την εμφάνιση των οικισμών τους, εξηγεί τη διασωθείσα γραφικότητά τους. Από αυτό άλλωστε ενισχύεται ο τουρισμός τους και αποκομίζουν οικονομικό όφελος.
.

Νεαρή Καλαματιανή με ενδυμασία Αμαλίας
.
Η Μεσσηνία παράγει ποιοτικά προϊόντα, τα τυποποιεί, τα διαφημίζει και τα εξάγει μαζικά και επωνύμως. Από τα τσιγάρα του Κεράνη παλιότερα, μέχρι τα ξερά σύκα, το παστέλι, το λάδι και τις ελιές, το όνομά της είναι πασίγνωστο brand name. Αυτό οφείλεται σε ανθρώπους που αγαπούν τον τόπο τους, όπως ο «Έλληνας Βασιλιάς των κοντέινερ» Βασίλης Κωνσταντακόπουλος, ο οποίος πρόσφερε στον τόπο του τη μεγαλειώδη επένδυση του Costa Navarino, που έκανε εμάς τους Ηλείους να τρίβουμε τα μάτια μας και τα ερειπωμένα ξενοδοχεία του Καϊάφα να τρίζουν.
.

Νεαροί Καλαματιανοί φουστανελλάδες ποζάρουν όλο καμάρι στο φακό
.
Οι Μεσσήνιοι, όταν πρόκειται για τον τόπο τους, έχουν θράσος και τσαγανό. Ό,τι δεν κατέχουν, το διεκδικούν, ενίοτε το σφετερίζονται. Αυτό εμείς το ξέρουμε καλά: από την πατρότητα του Νέστορος και το ιστορικό όνομα της αρχαίας ηλειακής Τριφυλίας μέχρι το ναό του Επικουρίου Απόλλωνος, η Ηλεία έχει νοιώσει τα αρπακτικά νύχια της προς νότον γείτονος. Φυσικά βρίσκουν και τα κάνουν, επειδή εμείς οι Ηλείοι δεν έχουμε ούτε όραμα ως λαός, ούτε πολιτικούς με ιδέες και τοπικό πατριωτισμό, σε αντίθεση με εκείνους.
.


Η Μεσσηνία είναι γενέτειρα σημαντικών ανθρώπων, ενώ άλλοι έλκουν την καταγωγή τους από αυτήν. Η Μαρία Κάλλας και ο συνθέτης Yanni κατάγονται από την ίδια γη που γέννησε τον Παπαφλέσσα, τον Αλέξανδρο Κουμουνδούρο, το Νικόλαο Πολίτη, το Θεμιστοκλή Σοφούλη, τους αρχαιολόγους Σπύρο Μαρινάτο και Αναστάσιο Ορλάνδο, τον Ολυμπιονίκη Κώστα Τσικλητήρα, τις ποιήτριες Μαρία Πολυδούρη και Κική Δημουλά.
.

Η Οδός Υπαπαντής, η οποία συνδέει την ομώνυμη εκκλησία και το κάστρο με την εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, ήταν γνωστή μέχρι το 1937 ως Μεγάλη Πηγάδα.
(Χάρηκα πολύ που βρήκα στο Διαδίκτυο αυτή την παλιά καρτ ποστάλ. Λίγες εβδομάδες πριν, μία αυθεντική καρτ ποστάλ με αυτό το θέμα χάθηκε κυριολεκτικά μέσα από τα χέρια μου στο Μοναστηράκι. Ακόμα την κλαίω, αλλά χαλάλι του αυτού που την πήρε. Η συλλογή του είναι πολύ πιο αξιόλογη από τη δική μου και αυτή η φωτογραφία δεν έπρεπε να του λείπει)
.
Πρωτεύουσα αυτού του προνομιούχου νομού είναι η Καλαμάτα, η όμορφη νύφη του Μεσσηνιακού Κόλπου με όψη σύγχρονης νεοελληνικής επαρχιακής πόλης, αλλά και με έντονο το παραδοσιακό στοιχείο. Κορωνίδα της πόλης το κάστρο της, από τα χρόνια των Βιλλεαρδουίνων και της Πριγκηπέσσας Ιζαμπούς, και πολύτιμο κόσμημά της ο ναός της Υπαπαντής, εντός του οποίου φυλάσσεται το παλλάδιον των Μεσσηνίων, η εικόνα της Παναγίας «Καλομάτας» Υπαπαντής, που εορτάζει σήμερα.
.

.
Η Υπαπαντή είχε πάθει μεγάλες ζημιές από το σεισμό του Σεπτεμβρίου 1986, που καθιστούσαν αμφίβολη τη σωτηρία της. Χάρη στο πείσμα όμως και την πίστη των Καλαματιανών, αναστηλώθηκε και δεσπόζει σήμερα λαμπερή κάτω από το κάστρο και περιτριγυρισμένη από την παλιά γειτονιά της πόλεως.
.

Καλαμάτα, η Πλατεία 23ης Μαρτίου. Γιάννης Τσαρούχης 1966 (Ίδρυμα Κωστοπούλου)
.
Η Καλαμάτα και η Μεσσηνία αποτελούν πλούτο και καμάρι για την Ελλάδα. Μπορούν να αποτελέσουν πηγή εμπνεύσεως και οδηγό για εμάς τους Ηλείους. Πατάμε πάνω σε ένα θησαυρό και δεν το έχουμε καταλάβει. Η ολιγαρχία των μετρίων μας έχει κλείσει τα μάτια και τα αυτιά, για να ακούμε και να βλέπουμε μόνο αυτούς. Όμως δεν το αξίζουν.
.