ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ ΣΤΗΝ ΗΛΕΙΑ: ΑΣ ΔΩΣΟΥΜΕ ΤΟ ΛΟΓΟ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Η Ήλις, σύμφωνα με τον Παυσανία, είχε σύνορα ευδιάκριτα μέχρι σήμερα. Τα όρη Ερύμανθος και Κωτίλιον και οι ποταμοί Λαρισσός, Ερύμανθος και Νέδα, είναι λίγο πολύ και τα σημερινά όρια του Νομού Ηλείας. Οι περιοχές στις οποίες χωριζόταν η χώρα της Ήλιδος είναι σήμερα λιγότερο ευδιάκριτες
.
Η συζήτηση γύρω από το σχέδιο «Καλλικράτης» και τη μελλοντική διοικητική διαίρεση της χώρας έχει ανάψει, το ίδιο και τα παζάρια και οι προσωπικοί υπολογισμοί των υφισταμένων ή επιδόξων τοπικών αρχόντων. Στον τύπο των γειτονικών Νομών, όπως φαίνεται παρακάτω, ήδη έχουν εμφανιστεί χάρτες με πιθανά σενάρια.
.

Πρόταση για την κατά «Καλλικράτη» διαίρεση της Αρκαδίας. Η διάκριση μεταξύ των παλιών επαρχιών Γορτυνίας και Μαντινείας παύει να υφίσταται και έτσι Λεβίδι, Φάλανθος, Βυτίνα και Λαγκάδια συγκροτούν ένα δήμο
.

Αντίστοιχη πρόταση για τη Μεσσηνία
.
Σε εμάς η συζήτηση επίσης είναι έντονη και ενδιαφέρουσα, όπως φαίνεται από την αρθρογραφία στον τοπικό τύπο. Πολλές οι προτάσεις, όλες όμως βασίζονται στη συνένωση των δήμων όπως είναι αυτοί σήμερα, όπως δηλαδή τους διαμόρφωσε ο «Καποδίστριας».
.

Η Ηλεία του «Καποδίστρια» σύντομα θα περάσει στην Ιστορία
.
Πιστεύω ότι πρέπει να διαγράψουμε από το χάρτη τους καποδιστριακούς δήμους και να οριοθετήσουμε τους νέους δήμους επάνω σε λευκό χαρτί, με βάση γεωγραφικά και ιστορικά κριτήρια. Όλοι οι εμπλεκόμενοι μιλούν για τέσσερεις με πέντε δήμους. Όμως τόσες ήταν και οι περιοχές στις οποίες χωριζόταν η αρχαία Ήλις: η Κοίλη Ήλις, η Πισάτις, η Τριφυλία και η Ακρώρεια. Αν συνυπολογίσουμε και το τμήμα της αρκαδικής Παρρασίας που ανήκει σήμερα στην Ηλεία, φθάνουμε στον αριθμό πέντε.
.

Χάρτης της αρχαίας Ήλιδος του 1926, στον οποίον διακρίνεται η διαίρεση της χώρας
.
Ξεκινώντας από βόρεια, μπορούμε να δούμε στη μελλοντική διαίρεση το Δήμο Κοίλης Ήλιδος με πρωτεύουσα, δικαιωματικά, την Αμαλιάδα, που θα περιλαμβάνει όλο το τμήμα του Νομού βορείως του Φραγκαπηδήματος. Αν η Βουπρασία προτιμήσει να ενωθεί με τον αχαϊκό Δήμο Λαρισσού, καλά θα κάνει να τον τραβήξει προς τη δική μας πλευρά, στην οποία ιστορικά ανήκει. Όρια της Ήλιδος προς την Αχαΐα άλλωστε ήταν ο Λαρισσός και το ακρωτήριο Άραξος
Ανατολικά του θα βρίσκεται ο Δήμος Ακρωρείας, αυτός που σήμερα οι εμπλεκόμενοι ονομάζουν «ορεινό δήμο». Οι σημερινοί Δήμοι Πηνείας και Ωλένης μπορεί να διασπαστούν. Πρωτεύουσά του μπορεί να είναι ο Λάλας ή η Δίβρη, με προτιμότερη τη δεύτερη, που το χρειάζεται περισσότερο ως κίνητρο για ανάπτυξη.
Νοτίως της Κοίλης Ήλιδος θα βρίσκεται ο Δήμος Πισάτιδος, ή έστω με το πιο «πιασάρικο» όνομα της Ολυμπίας, που θα εκτείνεται από τις εκβολές του Ιαρδάνου μέχρι την όχθη του Ερυμάνθου και από το Φραγκαπήδημα μέχρι τον Αλφειό. Πρωτεύουσά του δε μπορεί να είναι άλλη από τον Πύργο. Η Ολυμπία μπορεί να του δώσει το όνομά της, αλλά δε νομίζω ότι το σημερινό χωριό μπορεί να διεκδικήσει κάτι περισσότερο. Προσωπικά προτείνω το όνομα της Πισάτιδος. Αυτό ήταν το αρχαίο όνομα της περιοχής· ας μη γινόμαστε υστερικοί με την Ολυμπία. Θεωρώ δε το πρόθεμα «Αρχαία» περιττό για την Ολυμπία και την Ήλιδα. Δε λέμε «Αρχαία Αθήνα», ούτε «Αρχαία Αλίφειρα».
Διαβαίνοντας τον Αλφειό θα εισερχόμαστε στο Δήμο Τριφυλίας, με πρωτεύουσα τη Ζαχάρω, που θα εκτείνεται μέχρι τη Νέδα. Με αυτό το όνομα παίρνουμε πίσω το όνομα που αδόκιμα οικειοποιήθηκαν οι Μεσσήνιοι για την επαρχία του νομού τους που ποτέ δεν ανήκε στην ιστορική Τριφυλία.
Ανατολικά της Τριφυλίας, με όριο τον ποταμό Διάγοντα (Τσεμπερούλα), θα εκτείνεται ο Δήμος Φιγαλείας, που θα περιλαμβάνει τα αρχαία αρκαδικά εδάφη της σημερινής Ηλείας. Μεταξύ των ονομάτων της Φιγαλείας, ιδιοκτήτριας του ναού του Επικουρίου Απόλλωνος και της Αλιφείρας, γενέθλιας πόλεως της θεάς Αθηνάς, προκρίνω αυτό της Φιγαλείας, λόγω της σπουδαιότητας του μνημείου των Βασσών. Θα περιλαμβάνει τους Δήμους Αλιφείρας, Ανδριτσαίνης και μερικώς το Δήμο Φιγαλείας. Πρωτεύουσά του πρέπει να είναι η Ανδρίτσαινα και όχι η Καλλιθέα, μόνο και μόνο για το λόγο ότι είναι ένα ιστορικό και πανέμορφο χωριό. Η Νέα Φιγαλεία είναι καλύτερα να υπάγεται στην Τριφυλία. Ακόμη καλύτερα είναι να πάρει το ιστορικό της όνομα Ζούρτσα και να αφήσει το σημερινό της όνομα στο χωριό που το δικαιούται. Τέλος προτείνω, αν ο Επικούριος Απόλλων βρεθεί σε χωράφια του Δήμου Είρας της Μεσσηνίας, να γίνει μετακίνηση των ορίων στη σωστή τους θέση. Άλλο η αρκαδική Φιγαλεία, και άλλο η μεσσηνιακή Είρα και ο Μελιγαλάς.
Με αυτή τη διαίρεση δημιουργούνται σχετικά άνισοι πληθυσμιακά και οικονομικά δήμοι, αλλά με ισχυρούς συνεκτικούς ιστορικούς και γεωγραφικούς δεσμούς, αυτούς που αγνόησε σε μεγάλο βαθμό η προηγούμενη διοικητική διαίρεση και που αποφεύγουν, λόγω σκοπιμοτήτων, οι τοπικοί μας άρχοντες. Η ιστορία και η γεωγραφία της ιδιαίτερης πατρίδας όμως μιλούν ακόμη στην καρδιά του Νεοέλληνα.
.