.
Το Σεπτέμβριο του 1937 ο Νίκος Καζαντζάκης επισκέφθηκε το ναό του Επικουρίου Απόλλωνος, στο πλαίσιο της αποστολής του ως περιηγητή της Πελοποννήσου για λογαριασμό της εφημερίδας «Καθημερινή». Στις Βάσσες συνάντησε τη Μαριγίτσα, τη γυναίκα του φύλακα του ναού και συνομίλησε μαζί της για τον τόπο, το ναό και τη ζωή της. Το κλείσιμο της συζήτησης τους το περιγράφει, στο βιβλίο του «Αναφορά στον Γκρέκο», ως εξής:
-Και τι ιδέα έχεις, τη ρωτώ για τα πολιτικά;
-Ε, παιδί μου, μου αποκρίθηκε με απροσδόκητη περφάνια, ε, παιδί μου, εμείς εδώ είμαστε πολύ αψηλά, αλάργα από τον κόσμο, και δεν ακούμε τη βουή του.
«Εμείς», δηλαδή, «ο ναός κι εγώ» κι έλεγε «αλάργα» με το περήφανο τόνο που θα ΄λεγε «πιο απάνω». Χάρηκα. Περισσότερο και από το ναό, τούτη η φράση της γριάς χόρτασε την καρδιά μου.
.
.
Το Σεπτέμβριο του 2009, λίγες ημέρες μετά την προκήρυξη των εκλογών, ο Υπουργός Πολιτισμού και βουλευτής Μεσσηνίας Αντώνης Σαμαράς, αγνοώντας το πνεύμα του Καζαντζάκη, υπήγαγε ρουσφετολογικά τον Επικούριο Απόλλωνα στην ιδιαίτερη πατρίδα και εκλογική του περιφέρεια, χωρίς να κρατήσει κανένα πρόσχημα πολιτικής αξιοπρέπειας.
.
Το άρθρο της εφημερίδας ΠΑΤΡΙΣ εδώ.
.
Και τον Ιανουάριο του 2010, δια στόματος και χειρός του εξαδέλφου του, νέου Υπουργού Πολιτισμού Παύλου Γερουλάνου, η αδικία έλαβε τέλος. Ελπίζουμε οριστικά και για πάντα.
Από αυτή την ολιγόμηνη περιπέτεια, αξίζει να βγάλουμε μερικά συμπεράσματα.
Πρώτον, ότι ο πολιτισμός και τα μνημεία μας δεν πρέπει να γίνονται μέσον εξυπηρετήσεως πολιτικών φιλοδοξιών και ρουσφετιών. Τα μνημεία δεν είναι οικόπεδο κανενός, δεν πωλούνται, δε μεταβιβάζονται.
Δεύτερον, ότι ο πολιτισμός και η πολιτιστική μας κληρονομιά έχουν αξία πολύ μεγαλύτερη από ό,τι φαντάζεται η ηλειακή πολιτική κάστα, και ότι πρέπει να τα διαφυλάττουν ως κόρην οφθαλμού αδιαλείπτως, και όχι μόνο κατά τις προεκλογικές περιόδους. Η στάση των Ηλείων πολιτικών, είτε εκλέγονται στην ιδιαίτερη πατρίδα τους είτε όχι, είναι καταγεγραμμένη και μερικούς δεν τους τιμά τόσο πολύ.
Οι Μεσσήνιοι, κύριοι της γης που είναι σπαρμένη με αμέτρητα μνημεία τεράστιας ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας, με την κίνηση Σαμαρά έδειξαν ότι αγαπούν την κληρονομιά τους και πασχίζουν τα μέγιστα για αυτήν. Τους το αναγνωρίζουμε, έστω κι αν ξεπέρασαν τα όριά τους. Τώρα πρέπει να αποδείξουμε και εμείς οι Ηλείοι ότι είμαστε άξιοι φύλακες αυτών που η Ιστορία μάς έχει κληροδοτήσει.
.
Το φύλλο της εφημερίδας «Αθηναΐς» με το άρθρο που αναφέρεται στο ναό των Βασσών
.
Ψάχνοντας στο Διαδίκτυο θεματολογία σχετική με το ζήτημα των τελευταίων μηνών, διεπίστωσα ότι ο Επικούριος Απόλλων αποτελεί προσφιλές θέμα των Μεσσήνιων ιστολόγων, και πολύ λιγότερο των Ηλείων και των Αρκάδων. Από όλα τα ιστολόγια ξεχωρίζω το Απία - Επικούριος. Ελπίζω ο εξαιρετικός συγγραφέας του να μου επιτρέψει κι εμένα μια μικρή κλοπή. Το πρώτο κείμενο του Καζαντζάκη, καθώς και τα δύο που ακολουθούν, τα βρήκα στο ιστολόγιό του και τα αναδημοσιεύω.
.
.
Δημοσίευμα του 1879 για τον Επικούριο
«Ο εν τω Κωτιλίω όρει κείμενος ούτος ναός, αντί του αρχαίου χωρίου Βάσσας, πλησίον του οποίου άλλοτε έκειτο, περιστοιχείται νυν υπό των ¼ - ½ ώρας απ’ αλλήλων απεχόντων χωρίων Σκληρού, Δραγώγι και Καστρούγγαινα, ων οι κάτοικοι φαίνεται ότι εσεβάσθησαν τας στήλας του, ως και της πιπτούσης Δρυός τους κλώνας, κατά δε την επανάστασιν του 1821 μία εξ αυτών έπεσε θύμα της ελλείψεως μολύβδου, ον οι διψαλέοι εκείνοι μαχηταί ανεζήτουν πανταχού. Και ήδη ολόκληρος μία των πλευρών του ωραίου τούτου ναού, κινδυνεύει να καταπέση, αν μη εγκαίρως ληφθή η δέουσα πρόνοια, διότι οι όμβροι και υετοί επιπολάζουσι κατά τα ορεινά ταύτα μέρη».
Όλη η ανάρτηση εδώ.
.
Τμήμα της ζωφόρου του ναού που βρίσκεται στο Βρεταννικό Μουσείο
.
Δημοσιεύματα
Αρθρογραφία σχετική με το θέμα εδώ.
.
Δορυφορική λήψη του ναού του Επικουρίου Απόλλωνος από ψηλά, από όπου δε διακρίνονται όρια Νομών και Δήμων. Το μόνο που διακρίνεται είναι η "τέντα", η οποία, αν δεν τελειώσουν οι αναστηλωτικές εργασίες, θα γίνει και αυτή μνημείο!
.
Μετά την οριστική λύση του ζητήματος διοικητικής υπαγωγής του Παρθενώνα της Πελοποννήσου, Ηλείοι, Αρκάδες , Μεσσήνοι, οι Έλληνες όλοι, πρέπει να βοηθήσουμε ώστε να αποπερατωθούν το ταχύτερο δυνατόν οι εργασίες αναστηλώσεως και να διεκδικήσουμε με πάθος της επιστροφή των κλεμμένων αρχιτεκτονικών μελών του ναού, των οποίων η θέση πρέπει να είναι σε ένα νέο μουσείο στον τόπο που τα δημιούργησε.
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου