Ο ΑΝΗΛΙΑΓΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΗΛΙΑΣΤΗ

Το Χλουμούτσι ή Castel Tornese, όπως απεικονίζεται σε παλαιό χαρακτικό
.
«Στην Παλιόπολη (αρχαία Ήλιδα) κατοικούσε ένα βασιλόπουλο, που είχε αγαπήσει μια βασιλοπούλα που κατοικούσε στο Χλεμούτσι. Το βασιλόπουλο το έλεγαν Ανήλιαγο, γιατί ποτέ δεν το έβλεπε ο ήλιος, ούτε το φως της ημέρας, κι ήταν η μοίρα του αν ήθελε το ιδή ο ήλιος, να μαρμαρωθή. Το ίδιο και η βασιλοπούλα, και για τούτο την έλεγαν κι αυτή Ανήλιαστη. Για να βλέπουνται, έκαμαν ένα λαγούμι από την Παλιόπολη ως το Χλουμούτσι, και πήγαινε το βασιλόπουλο και την αντάμωνε στο Χλουμούτσι. Μια φορά όμως, εκεί που γύριζε το βασιλόπουλο στο παλάτι του, έτυχε να βρεθεί έξω από το λαγούμι του την ώρα που έκραζε ο πετεινός και το πήρε η ημέρα και μαρμαρώθηκε. Και βρίσκεται ακόμη μαρμαρωμένο μέσα στο λαγούμι, που έτρεξε να μπη. Πολλοί εδοκίμασαν και μπήκαν μέσα στο λαγούμι για να παν από την Παλιόπολη στο Χλουμούτσι για να βρούν το μαρμαρωμένο βασιλόπουλο. Μαζί μ’ αυτούς ήταν κι ένας παπάς. Αλλά θέλεις από το πολύ σκοτάδι, θέλεις από φόβο, εφοβήθηκαν κι εγύρισαν πίσω.»
.
Θρύλος για το Χλουμούτσι που διέσωσε ο Νικόλαος Πολίτης.
.