Πέμπτη 23 Ιουνίου 2011

Ο ΒΥΤΙΝΑΙΟΣ ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΣ ΝΙΚΟΛΗΣ ΤΑΜΠΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ


Προσωπογραφία του Νικολάου Ταμπακόπουλου. Αθήνα, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
.
Ο Νικολής Ταμπακόπουλος ήταν εύπορος Βυτιναίος οπλαρχηγός. Εργαζόταν ως σαράφης (τοκογλύφος) και μαζί με τον Τουρκαλβανό Σεϊντή Λαλιώτη ασχολιόταν ως φοροεισπράκτορας της περιοχής Καλαβρύτων. Το όνομά του εμπλέκεται στο επεισόδιο της 18ης Μαρτίου 1821 στη Χελωνοσπηλιά της Κατσάνας, κοντά στη Λυκούρια, λίγες ημέρες πριν την έναρξη της Επαναστάσεως όταν, με την έγκριση του γερο-Ασημάκη Ζαΐμη, ο Ιωάννης Χονδρογιάννης από το Μάζι Καλαβρύτων τους επιτέθηκε, καθώς είχε πληροφορίες ότι μετέφεραν χρήματα και χρεόγραφα από τα Καλάβρυτα στην Τριπολιτσά.
Η έναρξη της Επαναστάσεως τον βρήκε επικεφαλής ομάδας υπέρ των εκατό Βυτιναίων πολεμιστών. Συμμετείχε με τους άλλους οπλαρχηγούς και προεστούς στη Συνέλευση των Καλτεζών, που έλαβε χώρα στην ομώνυμη μονή από τις 20 έως τις 26 Μαΐου 1821, με σκοπό τη δημιουργία τοπικής πολιτικής αρχής.
Γράφει για αυτόν ο Φώτιος Χρυσανθόπουλος (Φωτάκος) στο έργο του Βίοι Πελοποννησίων Ανδρών: «Οὗτος κατήγετο ἐκ Βυτίνης. Ὑπηρέτησε δὲ πολιτικῶς καὶ στρατιωτικῶς. Ἐγένετο μέλος τῆς ἐφορείας τῶν Τρικόρφων ἐπὶ τῆς προεδρείας τοῦ Κανέλου Δεληγιάννη. Εὑρέθη δὲ εἰς πολλὰς μάχας, καὶ ἰδίως εἰς τὴν μάχην τοῦ Δερβενακίου κατὰ τοῦ Δράμαλη. Ἐφονεύθη εἰς τὴν ἀτυχῆ μάχην τῶν Τρικόρφων ἐπὶ τοῦ Ἰβραὴμ πασᾶ. Ἡ πολυμελὴς αὕτη οἰκογένεια τῶν Ταμπακοπούλων πολὺ ἐχρησίμευσε κατὰ τὴν ἐπανάστασιν, καὶ πρὸ πάντων ὁ ἱεροδιάκονος Ἰωσὴφ, ὁ γνωστὸς εἰς Ἀθήνας, καὶ χρηματίσας ἡγούμενος τῆς μονῆς Καισαριανῆς, ὅστις ἐπολέμησε κατὰ τὴν πολιορκίαν τῆς ἀκροπόλεως, καὶ ἄφησε μνήμην τῆς παληκαριᾶς του.»
Η Μάχη εν Τρικόρφοις, που περιγράφεται από το Φωτάκο, διεξήχθη στις 23 Ιουνίου 1825 μεταξύ των Ελλήνων και των Τουρκοαιγυπτίων και είχε ως στόχο την ανακατάληψη της Τριπολιτσάς, που είχε καταληφθεί από τον Ιμπραήμ. Ελληνική δύναμη 4000 ανδρών υπό τον Κολοκοτρώνη πήρε θέσεις στα Τρίκορφα και έφτιαξε ταμπούρια. Ο Ιμπραήμ όμως βγήκε από την πόλη και επιτέθηκε έγκαιρα με όλες τις δυνάμεις του, επιτυγχάνοτας μετά από μάχη έξι ωρών την διάλυση και την οριστική υποχώρηση των Ελλήνων, μετά και την άφιξη σημαντικών εχθρικών ενισχύσεων. Σκοτώθηκαν εκατόν ογδόντα Έλληνες και οκτακόσιοι Τουρκοαιγύπτιοι. Μεταξύ των νεκρών οι Βυτιναίοι Θεοδωράκης Λιάρος ή Ροζής, Χρήστος Ταμπακόπουλος και ο Νικολής Ταμπακόπουλος.
Το γεγονός του θανάτου του οπλαρχηγού προκάλεσε συγκίνηση στην πατρίδα του Βυτίνα και βύθισε τον οικογένειά του και το χωριό στο πένθος. Η λαϊκή μούσα διέσωσε το γεγονός σε διάφορες παραλλαγές:
.
Θέλτε ν’ ακούστε κλάυματα, γυναίκεια μοιρολόγια;
Περάστ’ από τα Τρίκορφα και μέσ’ από την Πιάνα,
Κι από την Αλωνίσταινα κι αγνάντια στην Βυτίνα,
Και κεί θ’ ακούστε κλάυματα, γυναίκεια μοιρολόγια.
Πώς κλαίνε και πώς θλίβονται οι Ταμπακονυφάδες
Στα παραθύρια κάθονται, το Διάσελ’ αγναντεύουν,
Βλέπουν τ’ ασκέρι σκορπιστό κι ερχόταν ένας ένας.
Βλέπουν τον βλάγκον αδειανόν, τον φέρνει ο Ρεμπεστιέκος.
Ψιλή φωνίτσαν έβαλεν η κυρά Νικολίνα:
Γιάννη μου, πού είν’ ο αφέντης σου και πού είν’ ο καπετάνιος;
Πίσω στάθη στ’ ασκέρι του, που γίνηκ’ ένας ένας.
.
Βουνά της Αλωνίσταινας και της Απάνω Χώρας,
Τι έχετε π’ αραχνιάσατε και είστ’ αραχνιασμένα;
Μη σας εβάρεσε βοριάς, μη σας επήρ’ ο νότος;
Μηδέ βοριάς μας βάρεσε, μηδέ νοτιάς μας πήρε.
Μπραήμ πασάς μας έζωσε με τους στραβαραπάδες.
Με τρεις χιλιάδες τακτικούς, πέντε καβαλαραίους.
Σκοτώσαν τον κυρ Νικολή με τον Παπατσονόπλον.
Εβγάτε μεσ’ τον Άγιο Λια, αγνάντια στη Βυτίνα.
Εκεί ν’ ακούστε κλάυματα, ν’ ακούστε μοιρολόγια.
Πώς κλαίνε και πώς θλίβονται οι Ταμπακονυφάδες.
Με τις Αλωνιστιώτισσες, και χύνουν μαύρα δάκρυα.
.
Βουνά της Αλωνίσταινας και της Απάνω Χρέπας,
Τι έχετε που παχνιάσατε και είστε παχνιασμένα;
Μην είν’ τα χιόνια σας βαρειά και τα νερά σας κρύα;
Δεν είν’ τα χιόνια μας βαρειά και τα νερά μας κρύα.
Μπραήμ πασάς μας πλάκωσε με τους στραβαραπάδες,
Με τρεις χιλιάδες τακτικό και πέντε Αρβανίτες.
Σκοτώσαν τη λεβεντουριά, τους δυο καπεταναίους.
Σκοτώθη ο Ταμπακόπουλος και ο Σεντουκομίνης.
Κλαίνε οι μανάδες για παιδιά, γυναίκες για τους άνδρες.
Κλαί’ η κυρά Κατερινιώ κι οι δυο της συνυφάδες.

Δεν υπάρχουν σχόλια: